Taylan Kagba: Şubat 2014

Vardir tabii ki bir nedeni bu listede olamamanin ..

Dunya da bag arazisi yonunden 4’uncu, yas uzum uretimi yonunden Italya, Fransa, ABD ve Ispanya’nın ardından yıllık 3 milyon 700 bin tonla 5’inci olmamiza ragmen ulkemizde uzumlerin %40 i taze sofralik, %35 i kurutmalik, % 23 u pekmez , pestil ve benzeri ürünler için kullanılmakta ve yalnızca % 2 kadari sarap uretimine ayrilmaktadir. Yalniz Trakya ve Orta Anadolu'da sarapcilikta kullanılan uzum oranlari %20-40 a ulasmaktadir. Toplam bağ alanının yalnızca ulke toplaminin %5 ine karsilik geldigi Marmara Bolgesi sarap uretiminde birinci sirayi almaktadir.
Fransa’da uretilen uzumun yuzde 97’si, Ispanya’da yuzde 90’i, Italya’da yuzde 92’si sarap haline getiriliyor. Fransa’da sarap tüketimi kisi basina yilda 50-60 litreyken Turkiye’de 0.78 litre.
Ulkemiz bitkisel uretiminde uzumun payı %3,5 , toplam meyve uretiminde de %31 dir.

Ulkemizde 1200 kadar uzum cesidi bulunmaktadir.

Trakya’da saraplik uzum cesitleri deneme yapilanlarla birlikte 35’i buluyor.

Papazkarasi’ndan canli acik kirmizi renkte, meyveli, taze, ince, zarif, hafif govdeli ve kalici şaraplar uretiliyor. Ozenli bir Uretimle cok iyi kirmizi saraplik cikaran bir uzumdur ayrıca zaman zaman diger kirmizi saraplarla kupaji da yapilir. Sofralik sarap olarak tercih edilir. Genelde Tekirdag ve Edirne civarinda ekiliyor.

Sauvignon Blanc uzumunden elde edilen saraplar zarif, orta derecede aromatik, icimi rahat . Canlı ve serinletici meyvemsilige sahip Sauvignon Blanc’da, ozellikle yesil elma, yesil erik ve taze otlari cagristiran yaglimsi ve kivamli aromalar on plana cikmaktadır.Agirlikli olarak Saros korfezinde bulunmakta.

Cinsault (Okunuşu Senso, yöresel ağızlarda Şensu da denilmekte) oldukça hafif, kolay içimli bir türdür. Trakya bölgesinin Mürefte bağlarında yetiştirilir. Tek başına monosepaj şarap üretiminde pek tercih edilmez, genellikle farklı üzümlerle birlikte harmanlanır ve kupaja girer. Parfümsü ve hafif meyvemsi yapısı kupajlarda şarabı yumuşatmak için kullanılır. Özellikle roze-pembe şaraplarda hem bu meyvemsi-parfümsü özelliği hem de renk katması nedeniyle tercih edilir.

St.-Emilion, beyaz sarap uretiminde dunyanin en onemli uzum cesitlerindendir. Yurdumuzda yaygin olarak Tekirdag yoresinde yetistirilmektedir. Sek şarabi yapilmaktadir. Sarabi dolgundur,

Gamay kirmizi saraplik uzum cesidi. Canli kirmizi renkte, meyveli, yuvarlak, govdeli ve kalici saraplar veriyor. Meyveli, cok kokulu bir uzumdur. Ozellikle kiraz, muz, hindistan cevizi gibi meyveler ve vanilya, gül ve menekşe ve bazen katran gibi tatlar ve kokular barındırır. Biraz keskin, ekşi olma eğilimindedir.

Yapincak benekli beyaz uzum Murefte yoresinde uretilen pek cok beyaz sarabin kupajinda yer alan bir cesittir.

Riesling aromasi kuvvetli ve keskindir. Bazen cicegimsi bazen balimsi bazen de yetiştigi bolgenin topraklarindaki mineralleri çagristiran bir aromaya sahiptir. Tekirdag civarinda bulunur.

Clairette altin sarisi renkli cekirdekli , Tekirdag civarinda yetistirilen, yuksek alkollu ve az asitli , kupajlarda kullanilan bir uzumdur.

Chardonnay beyaz uzumden uretilmektedir. Damakta yuvarlak yapisi ve dengeli asidite yapisi ile burunda meyve aromalari hissedilmektedir. Tekirdag ve Canakkale civarinda yetistirilir.

Cabarnet Sauvignon uzumlerinden elde edilen saraplar, yuksek tanenli, govdeli ve yillandirmaya musaittirler.

Tek basina kullanildiginda oldukca govdeli, yogun, yuksek tanenli ve aromatik bir ozellik gosterir. Elde edilen saraplar koyu renklidir. Bu saraplarda siyah frenk üzümü, sedir, erik, bogurtlen, yesil biber, nane, marmelat, siyah cikolata, tutun ve zeytin aromalari belirgin olarak hissedilir.Saroz ve Murefte de uretilir.

Pinot Noir sarabinin rengi Cabernet veya Merlot şarabına oranla daha aciktir ve tugla rengi tonlarindadir. Daha fazla alkole, ortadan yuksek orana degisen asiditeye, az ila orta olarak siniflandirilabilecek tanene ve yuksek gliserine sahiptir.Kokusu yillanmaya ve yetistirldigi bolgeye gore degisir.
Trakya nin kuzeyinde bulunmaktadir.

Tempranillo kalın kabuklu orta-yuksek tanenli, orta-yuksek asitli bir uzum cinsidir. Cilek, cilek receli, karadut, bogurtlen, erik ve kahveen tipik aromalaridir. Yillandirmaya uygun, govdeli koyu renkli saraplar verir.Dokusunda tanenleri dengeli, asitleri yumusak ve mulayimdir.
Mese ficiyla en uyumlu kırmızı saraplik uzumlerden biridir, mese fici olgunlastirmasiyla baharat, vanilya, kizarmis ekmek, hindistan cevizi vb. aromalari kazanır. Ulkemizde Tekirdag Sarköy de yetiştirilmektedir.

Cabernet Franc uzumu, mavi-siyah, kucuk ve ince kabuklu tanelere sahip, yuksek verim alindiginda daha vejetal aromalar veren bir uzum cesidi. Meyvemsi aromalar sahip, az tanenli, dusuk govdeli ve dusuk asiditeye sahip saraplar yapiliyor.Saros tarafinda uretilmektedir.

Petit Verdot damakta meyvemsiligi dusuktur. Genelde kupajlara eklenir. Sarkoy tarafinda bulunmaktadir.

Kolorko Sarkoy Hoskoy de yetistirilmektedir, Narenciye tadlari alinan bir yerel uzum cinsidir.Beyaz cicek ve nane kokuları hissedilir. Sarap damakta aromatik ve mineralimsidir.

Muscat Ottonel tatli sarap yapiminda kullanilan bir beyaz uzum cesitidir.Kekik ve yabangulu aromalari hissedilir.

Kalabaki yerel (Gokceada) bir kirmizi uzum cesitidir.

Ayiyorgitiko yerel (Gokceada) bir uzum cesitidir

Savatyano yerel (Gokceada) bir beyaz uzum cesitidir.

Adakarasi yerel bir kirmizi uzum cesitidir.

Grenache yuksek seker ve dusuk asidite duzeyine sahip, ince kabuklu, iri taneli uzumlerdir. Ortaya cikan saraplar genelde koyu renkli degildir, ancak oldukca dolgun govdelidir. Cogunlukla kirmizi meyve (cilek, ahududu) ve baharat (beyaz biber, meyan koku, karanfil) aromalari tasir. Olgunlastikca baharat aromalari, karamela ve derimsi aromalara donusur.

Mourvedre yetistirldigi bolgeye gore ozellikleri degisen yuksek asitli , kirmizi meyve aromalari barindiran genelde kupaslarda kullanilan bir kirmizi uzumdur.

Sangiovese siyah uzum cesiti olup , kokusu hafif ve tanen miktari az saraplar uretilmektedir.

Montepulciano derin renkli , asiditesi orta duzeyde olan koku ve alkol orani yuksek saraplar uretilebilen bir siyah uzumdur.

Sauvignon Gris cok seker iceren , ince bir asiditeye, otsu, meyvemsi ve mineralsi aromalar ile zengin bir dokuya sahip, govdeli saraplar uretilen bir uzum cesitidir.

Pinot Gris kavun , mango aromali dusuk asitli yuksek alkol iceren saridan bakir rengine kadar degisik renkleri olan bir uzumdur.

Okuzgozu uzumlerinden yapılan saraplarda meyve, cicek, yillandikca baharat kokuları hakimdir. Bu saraplar, uzumun islenisine gore yumusak, taze hafif ve orta derecede buruk olurlar.

Narince ince kabuklu , aromali ve asiditesi yuksek bir uzumdur.

Alvarinho belirgin kayisi ve seftali aromali , yuksek asitli , govdeli saraplar uretilen bir uzumdur.

Mavrud yakut kırmızısı renginde ve orman meyveleri aromalarında sarap uretimi yapilan bir kirmizi uzum cesitidir.

Karaoglan ahududu, kirmizi kiraz, visne, cilek aromali asiditesi yuksek kalin kabuklu bir uzumdur.

Bogazkere kucuk taneli, koyu renkli , kalin kabuklu ve guclu taninli bir uzum turudur. Saraplari vanilya, tarcin, kuru erik aromalari icerir ve dengeli bir burukluga sahiptir.

Malbec uzumunden yapilan saraplar oldukca koyu renkli, belirgin tanenli ve erik aromalarini katranimsi olarak tasir. Ince kabuklu, koyu renkli ve yuksek tanenli bir uzumdur.

Viognier uzumlerinin derin sari rengi, saraplarına goze carpan, kuvvetli bir renk verir. Aromasi seftali, kayisi ve cicek kokularini cagristirir. Alkol derecesi yuksektir.

Roussanne cogunlukla kupaj uzum olarak kullanilir. Katildigi şaraba çiçeğimsi, meyvemsi, özellikle armut aromasini verir.
Marsanne uzumunden yapilan saraplar genelde sek, kivamli, az asitlidir. Aroması elma ve armut kokularını çağrıştırır.Kupajlarda kullanilir.

Karasakiz ( Kuntra ) uzumu, etli, sulu ve koyu renklidir. Asiditesi dusuktur.

Syrah yuksek tanen ve dusuk asit oranı ile dengeli bir şaraptır. Damakta canlı ve kalıcı bir tat bırakan Shiraz, burunda böğürtlen, karadut, siyah kiraz ve erik , biber aromalarına sahiptir.

Zinfandel atasinin italya da ki Puglia bolgesinde bulunan Primitivo uzumu oldugu dusunulen , kirmizi meyvelerle birlikte karabiber ve tarcin aromalarini barindiran iri salkimli Amerikan uzumunden yapilmaktadir.

Karalahna taneler cok sik olup yuvarlaktir. Koyu siyah renktedir. Kabugu cok kalin degildir. Tanelerin ici yesilimtrak, lifleri beyazdir. Gevrek, yumusak bir kivami vardir. Uzumler tatli ve kokusuzdur.
Tanenler cok yogun , baharat, toprak visne , nar , kiraz, ve murdum erigi alınan tadlar arasinda.
Asiditenin yuksek olması nedeniyle saklanabilir.

Gewürtztraminer egzotik bir uzumdur. Bu uzumden son derece aromatik beyaz saraplar elde edilir. Guller Gewüztraminer saraplarinin aromasini tarif eder. Baharat, cicek ve meyve (ozellikle lichi) kokmasına ve belirgin egzotik meyve ve cicek tatlari tasimasina ragmen, sarap aslinda sektir ve son derece etkileyici ve lezzetlidir. Yuksek oranda seker, fakat dusuk asit icerir. Bu yuzden sarapları yuksek alkol oranina sahiptir ve yumuşaktır. (Asiditesi dusuk oldugundan, bu saraplar cabuk yaslanirlar.)

Bilinmesi gereken terimler ve anlamlari

Bacak ve gozyasi (jambes , larmes)
hafif dairesel hareketlerle calkalama sonucu meydana gelen olusumlar .Belirginlik asidite yuksekligini isaret eder.
Beaujolais
genc saraplar icin kullanilir.
Bouchonne
mantar enfeksiyonundan etkilenmis bozuk saraplar icin soylenir.
Bouquet
uzumden gelen birincil aromalarla , fermantasyon ve eskitme islemlerinden gelen ikincil ve ucuncul aromalarin birlesimini anlatmak icn kullanilan bir terimdir.
Etek
sarabin rengi icin kullanilir.
Govde
sarabin damakta biraktigi dolgunluk hissidir.Dolgunluk yuksek alkol oranini gerektirir.
Kupaj
farkli ozellikteki saraplarin harmanlanmasi anlamina gelir.
Monosepaj
tek uzum cinsinden yapilan sarap icin kullanilir.(%100 olmak zorunda degildir) (%15-25 baska uzumler katilabilir)
Tanen
kabuk , cekirdek ve saplarda bulunan burukluk hissi veren maddedir.Yillandirma icin onemlidir.
Asidite
sarap yudumlandiktan sonra agizda biraktigi kuruluk hissinin ardindan tukuruk salgilanmasi oluyorsa bu asiditeyle ilgilidir. cunku agiz asitligi notralize etmek ister ve bunu tukurukle yapar.

Sarap Ureticileri

Umurbey

Tekirdag Barbaros daki Yazir koyunun tepelik kisimlarinda denize 5 km mesafede bulunur.

Sato tipi uretim yapilmaktadir.

Sato Nuzun

Tekirdağ, Marmara Ereğlisi, Çeşmeli köyünde organik uretim yapilmaktadir.

Barel Sarapcilik

Tekirdağ Karaevli Köyü’nün, Eski Bağlar Mevkisi'nde bulunmaktadir.

Barbare

Tekirdag Barbaros Yazir koyunde ecocertifikali sato tipi uretim yapmaktadir.

Bilgi

(Elegance Cheteau nuef du- Pape)

Melen

Tekirdag Sarkoy'e bagli Hoskoy civarindadir.

Gulor

Tekirdag Sarkoy Eriklice koyunde uretim yapmaktadir.

Bilgi ( Blend T , Blend B )

Arcadia

Kirklareli Luleburgaz ilcesine bagli Cesmekolu ve Habitat koyleri arasinda bulunmaktadir.

Chamlija

Kirklareli Luleburgaz'a bagli cesitli baglarda uretim yapmaktadir.

Vino Dessera

Kirklareli Ahmetce koyu Donmez ciftliginde faaliyet gostermektedir.

Gali

Canakkale Gelibolu ilcesinin Evrese koyu civarinda uretim yapmaktadir

Suvla

Canakkale Kabatepe ilcesinin Bozok baglarinda uretilmektedir.

Chateau Kalpak

Tekirdag Sarkoy Arapli bolgesinde uretimi yapilmaktadir.

Uluca

Tekirdag Sarkoy Murefte'de uretilmektedir.

Ganos

Tekirdag Sarkoy Murefte'de uretilmektedir.

Diger Tekirdag civarindaki ureticiler

Ganahora
Mey Sarap
Talay
Ciftlik market
Karaf
Bagci
Nilkut
Hasturk Murefte
Ibrahim Oral Murefte
Aral Murefte
Percin Murefte
Ariner Yazir
Ser Hayrabolu

Trakya'daki diger sarap ureticileri

Edrine Edirne Havsa Yenikoy Kircasalih civarinda baglari bulunan bir ureticidir.

Dora Edirne Uzunkopru civarinda baglari bulunan bir ureticidir.

Nusretbey Canakkale Gokceada'li organik sarap ureticisidir.

Barba Yorgo Canakkale Gokceada Tepekoy'de uretim yapan ve genelde yerli uzumleri kullanan bir ureticidir.

Tini Canakkale Gokceada'li organik sarap ureticisidir.

Buyulubag Balikesir'in Avsa adasinda uretim yapmaktadir.

Bortacina Avsa

Sezer Sarap Avsa